Οικονομική ανάλυση των ιατρικών λαθών

Συντάχθηκε στις 05 Ιανουαρίου 2017.

Ως ιατρικό σφάλμα ορίζεται η αδυναμία μιας προγραμματισμένης ενέργειας να συμπληρωθεί όπως αναμένεται ή η χρήση ενός λάθους σχεδιασμού για να επιτευχθεί ένας στόχος.

Τα ιατρικά σφάλματα μπορεί να αναφέρονται στην κακή άσκηση της ιατρικής πρακτικής, στις παρενέργειες των φαρμάκων, στις ιατρικές επεμβάσεις και στον τεχνολογικό ιατρικό εξοπλισμό. Ως παρενέργεια ορίζεται το τραύμα που προκλήθηκε από τον ιατρικό χειρισμό και όχι από την υπάρχουσα αρρώστια ή κατάσταση του ασθενούς.

Το ιατρικό σφάλμα δημιουργεί επιπρόσθετα οικονομικά βάρη στον ίδιο τον ασθενή και στους συγγενείς του, αλλά και στον ιατρό, στην κλινική, στους νοσηλευτές, στα ασφαλιστικά ταμεία, στο νοσοκομείο.

Η έρευνα στο πλαίσιο ευρωπαϊκού ερευνητικού προγράμματος με τίτλο «Organisational Culture and Patient Safety» έδειξε ότι το 47%-51% (ποσοστό που κυμαίνεται ανάλογα με την ειδικότητα) των συμμετεχόντων ανέφερε ότι έκανε τουλάχιστον ένα λάθος τον τελευταίο μήνα, ενώ το 4% με 5% ανέφερε ότι τα λάθη ήταν περισσότερα από τέσσερα (στην έρευνα πήραν μέρος 325 γιατροί - χειρουργοί, παιδίατροι και παθολόγοι - νοσοκομείων).

Επισημαίνεται ότι ο μέσος χρόνος έκδοσης τελεσίδικης απόφασης ανέρχεται περίπου στα έξι χρόνια. Ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι το 65% των προσφυγών κινήθηκαν κατά δημόσιων νοσοκομείων, το 20% κατά ιδιωτικών κλινικών, το 6% κατά ιατρικών κέντρων, ενώ ποσοστά μικρότερα του 3% των προσφυγών αφορούν στις δομές του ΙΚΑ και οδοντιατρείων. Επίσης, το 21,2% των προσφυγών αφορούσαν γιατρούς ειδικότητας Γενικής Χειρουργικής και το 16% Μαιευτικής - Γυναικολογίας, ενώ το 73,7% των περιπτώσεων που καταγγέλθηκαν ως ιατρικά σφάλματα, είχαν ως συνέπεια την μόνιμη αναπηρία ή τον θάνατο!

Ιατρικά λάθη και οικονομικό κόστος

Τα κόστη που σχετίζονται με την παροχή υγείας έχουν αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Και οι υψηλές αποζημιώσεις για ιατρικά λάθη, που επιβάλλονται σε ορισμένες χώρες αντικατοπτρίζουν την σπουδαιότητα της ιατρικής πρακτικής για την υπόλοιπη οικονομία υπό την έννοια της θεμελιώδους επίδρασης αυτής στην παραγωγικότητα των εργαζομένων, την ποιότητα της ζωής και την ατομική εξάρτηση.

Τα ιατρικά λάθη είναι το ανεπιθύμητο υποπροϊόν της παραγωγής ιατρικής φροντίδας. Η "παραγωγική διαδικασία" ιατρικής φροντίδας παρουσιάζει μεγάλες πιθανότητες πρόκλησης λάθους από εξωγενείς ή ενδογενείς παράγοντες. Επομένως το λάθος καθίσταται ένα "ασφαλίσιμο αγαθό" και γι αυτόν ακριβώς το λόγο έχει αναπτυχθεί παγκοσμίως μια σημαντική αγορά γι αυτό.

Επομένως δεν προκαλεί καμία έκπληξη το γεγονός ότι σε πολλές χώρες το κόστος ασφάλισης έναντι των ιατρικών λαθών έχει αυξηθεί παράλληλα με την αύξηση του κόστους παροχής υπηρεσιών υγείας. Για παράδειγμα, στην μαιευτική και γυναικολογία, μία κατ' εξοχήν ευπρόσβλητη ειδικότητα, το ασφάλιστρο πολλές φορές μπορεί να υπερβεί το 20% του ακαθαρίστου εισοδήματος που πραγματοποιούν οι γιατροί αυτής της ειδικότητας. Είπαμε όμως ότι η αύξηση των ασφαλίστρων αυτών έχει προκαλέσει μια μικρή "κρίση" στο ιατρικό επάγγελμα και έχει αυξήσει σημαντικά το κόστος της προσφοράς υπηρεσιών υγείας.

Πηγές:

1. Ποιοτικά Χαρακτηριστικά των Ιατρικών Σφαλμάτων: Ερευνητικά ευρήματα από την Ελλάδα, 2012 (Πολλάλης Γιάννης, Καθηγητής, Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης, Πανεπιστήμιο Πειραιώς - Βοζίκης Αθανάσιος, Λέκτορας, Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης, Πανεπιστήμιο Πειραιώς - Ρήγα Μαρίνα, Υποψήφιος Διδάκτωρ, Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης, Πανεπιστήμιο Πειραιώς)
2. Έρευνα στο πλαίσιο ευρωπαϊκού ερευνητικού προγράμματος με τίτλο «Organisational Culture and Patient Safety» (2016)
   
   

Ετικέτες: Αστική ευθύνη